Ayağı özellikle ayak başparmağını sıkacak kadar dar ayakkabı giymek; Dar ayakkabı tırnağı yandan sıkıştırarak yatağın değişip deri altına doğru büyümesine neden olur.
Tırnakları düz kesmek yerine açıklığı ayağa bakar şekilde c harfi gibi kesmek, böyle kesildiğinde deriyle temas ettiği bölgede yatağı değişebilir.
Tırnağı derin yani çok kısa kesmek, çok kısa kesilirse derinin altına doğru büyümesine neden olunabilir.
Genetik olarak deforme gelişmesi sebebiyle deriye doğru büyümesi.
Tırnağı kıran, ezen, yatağını değiştiren sert cisim düşmesi gibi travmalarla deformite gelişmesi.
Mantarın şekil değişikliklerine neden olması.
Tırnak vücutta üretilip deri dışına çıkar ama geri doku içine girerse yabancı cisim gibi reaksiyona neden olur, kıl batmasına benzer bir durumdur.
Tırnak Batması Belirtileri Nelerdir?
- İlk ve en sık karşılaşılan belirtisi ağrıdır. Hastalığın derecesine göre yürürken ağrı olabileceği gibi yatarken bile ağrı olabilmektedir. Batan kısım ilerledikçe ağrı da giderek şiddetlenir.
- Parmak kenarında şişlik
- Parmak kenarında kızarıklık
- Tırnakla deri sınırında iltihaplı, cerahatli akıntı.
Bu belirtiler parmağın bir tarafında ya da iki tarafında olabilir.
Tırnak Batığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
İltihap belirginse öncelikle iltihap tedavisi yapmak gerekebilir. Bunun için uygun antibiyotik 5 – 7 gün kullanılır, iltihap geriledikten sonra asıl tedavi planlanır. Asıl tedavinin temelini deri içine doğru büyüyen tırnağı oradan uzaklaştırmak ve tekrar etmesini engelleyici önlem almak oluşturur.
Tırnak batması üç farklı yöntemle tedavi edilebilir
Korumacı yöntem
Batık belirtileri hafifse yani hastalığın başlangıç dönemiyse o alan uyuşturulur, steril şartlarda batan kısım keskin olmayan aletle kaldıraç gibi kullanılarak yerinde 3 – 4 mm kaldırılır, battığı yerden kurtarılmış olur. Tekrar aynı yöne doğru uzamaması yani hastalık tekrarlamasın diye altına nohuttan küçük bir sıkıştırılmış pamuk konur. Bu konservatif yani koruyucu diğer deyimle zahmetsiz yöntemdir ve erken dönem hastalıklarda uygulanabilir.
Tırnak Koruyucu Yöntem
Batan kenardaki batan kısım 2-3 mm eninde kesilerek battığı yerden çıkarılır. Tırnağın matrix denilen yatağı körleştirilir, böylece oradan tekrar tırnak çıkmaz. Tırnağın toplam eni 2-3 mm kadar incelmiş olur ama genellikle öncesinden daha çık olur. Kökü yani matrixi kimyasal yakıcılarla, koterle, radyo frekansla, laser (1) veya küretle yok edilebilir. Bu yönteme emmet (2) usulü denir ve 3-5 gün ağrı olur. 2-3 haftada tamamen iyileşir.
Tırnağı Geçici Olarak Uzaklaştırma
Genellikle hastanın çok fazla olduğu ve kısa sürede tedavi gerektiren askeriye gibi kalabalık yerlerde uygulanır. Parmak uyuşturulur pense gibi bir aletle tırnak bütün olarak çekilir. Emet usulü denilen kısmı çekimden daha sık tekrarlar ve daha agresif bir yöntemdir. Tırnağın eskisi kadar uzayıp tam iyileşmesi 3-4 ayı bulabilir. İşlem kısa sürede bitirilse de iyileşmesi çok uzun sürer.
Tırnağı Tamamen Yok Etme
İleri derece deforme, batık, düzeltilemeyecek kadar sorunlu tırnaklarda tamamen yok etme şekilnde bir yaklaşımdır. Parmak bölgesel uyuşturulur tırnak kökünden bir bütün olarak çekilir, tırnağın çıktığı kök kısmı gümüş nitrat, phenolizasyon (3) fenol, radyo frekans, elektro koter, lazer (1) yakılır veya küretle kazınarak yok edilir ve bir daha çıkmaz.
Bunların dışında yay uygulaması, çelik plak uygulaması gibi yöntemler vardır ancak başarıları cerrahi yöntemlerden daha düşüktür ve uzun süre uygulamak gerekebilir.
Ayak Tırnak Bakımı Nasıl Olmalı?
Buradaki bakımın amacı batmadan korunmak, batığı engellemek ve tedavi sonrası tekrarını önlemektir.
Şunlara dikkat edilmeli:
- Tırnaklar, özellikle baş parmağın tırnağı kesilirken C harfi gibi değil düz kesilmelidir.
- Çok kısa kesilmemelidir
- Ayağın ucunu yandan sıkan ayakkabı giyilmemeli, tarağı geniş ayakkabı giyilmelidir.
- Ayakkabı numarası küçük olmamalıdır ki tırnak karşıya çarpmasın.
- Parmak yaralanmaları olan işte çalışanlar uç kısmı çeliş ayakkabı giymeli ve travmalardan korunmalıdır.
- Batık şüphesi varsa muayene olup uzman görüşü alınmalıdır.
Ayak Tırnak Batması Nasıl Geçer, Ne İyi Gelir?
Tam batma varsa kendiliğinden ya da evde yapılacaklarla geçmez. Basit düzeyde batık varsa, klinik belirtileri minimalse uygun hijyenik şartlar oluşturulup keskin olmayan aletle batan kısım biraz deriden uzaklaştırmaya çalışılır, atına pamuk veya kağıt havlu gibi yumuşak bir cisim konularak tırnağın büyüme yönü değiştirilir. Yönü değiştirilince artık deri arlına doğru büyümez.
Elde Tırnak Batması Olur mu?
Ayaktakilere kıyasla çok daha seyrek görülmektedir, en sık neden yine yanlış kesimdir ikinci sıklıkta parmak travmaları karşımıza çıkar. Tedavisi genellikle ayağa kıyasla daha kolaydır ve ameliyatsız bir şekilde yapılabilmektedir. O kısmın biraz kaldırılması sorunun çözümüne yeterli olabilmektedir.
Referanslar:
1- Lin, Y. C., & Su, H. Y. (2002). A Surgical Approach to Ingrown Nail: Partial Matricectomy Using CO: 2: Laser. Dermatologic surgery, 28(7), 578-580.
2- Wollina, U. (2004). Modified Emmet’s operation for ingrown nails using the Er: YAG laser. Journal of Cosmetic and Laser Therapy, 6(1), 38-40.
3- Kimata, Y., Uetake, M., Tsukada, S., & Harii, K. (1995). Follow-up study of patients treated for ingrown nails with the nail matrix phenolization method. Plastic and reconstructive surgery, 95(4), 719-724.