Safra kesemiz vücudumuzda karnın sağ üst kösesinde kara ciğerin altında ince duvarlı yaklaşık 50 -60 ml hacmindedir. Biz bunu hayvanlarda öd kesesi olarak da biliriz. Safra kesesi taşı tedavisi kimlere, ne zaman ve nerede uygulanır yazımızda detaylı şekilde bulabilirsiniz.
Yaradılış sebebi kara ciğerimizin 24 saat sürekli ürettiği safrayı içinde biriktirip yoğunlaştırıp depolamaktır. Yemek yediğimizde besinler mideden çıktıktan sonra on iki parmak bağırsağından geçerken safra kesesi kasılarak içindeki yoğunlaşmış safrayı gıdanın üzerine boşaltarak yağlı kısımların sindirilmesini sağlar.
Safra kesesi içinde yoğunlaşan safranın içinde kolesterol miktarı fazla ise kristalleşerek safra çamuruna zaman içinde taşlara dönüşür. Taşların çoğunluğu sarı kolesterol taşlarıdır.Koyu renkli pigment taşları daha azdır.
Safra kesesinde taşların çoğu bulgu vermez. Sağlık taramalarında ultrason cihazı tarafından tespit edilir. Yaşamımızda bir gün özellikle ağır yağlı bir yemekten sonra karnımızın sağ üst kısmında sırt da sağ kürek kemiği altına vuran ağrı, bulantı, kusma ile soluğu acilde alırız. Hastanelerde gece gündüz ultrason yapılabilmesi ile erken teşhis konulur.
Acilde serum ilaç derken çoğu hastamız rahatlar. Bir genel cerrah görsün deyip önerilerle taburcu edilirsiniz. Bunun tedavisi nedir diye internet sitelerinde dolaşıp iyice bilginizi artırıp birazda kafa karışıklığı ile genel cerrahi uzmanına gidersiniz. İlk sorduğunuz ameliyat şart mı?
Kimler ameliyat olmalı?
Safra kesemiz taş ve polip olduğu halde belli bir süre görevini yapmaya devam ediyor. Bu süre zarfında ağır yağlı yemek yemezseniz, elinize verilen listeye uygun beslenirseniz safra kesenizden uzun sure faydalanabilirsiniz. Safra keseniz ameliyatla alındığında normal sağlıklı beslenirseniz yani aşırı yemezseniz hiç bir sıkıntınız olmaz. Ama bazen yemek davetleri gibi kaçamak yaptığınız fazla miktarda ağır ve yağlı bir yemek sonrası şişkinlik hazımsızlık olur.
Daha önceden yemek daveti gibi ağır bir yemek planınız varsa hazım haplarınızı alarak daha az şişkinlik hazımsızlıkla atlatırsınız. Safra kesenizin alındıktan sonra size söylenen şeylere dikkat ederseniz sağlam ameliyat olmamış insanlar gibi konforla yaşamınıza devam edersiniz.
Kimleri ameliyat edelim?
1-) Safra çamuru ve 1-2 mm gibi küçük taşların ana safra kanalına düşüp sarılık yapabilir diye ameliyat edilir
2-) 2 cm den büyük taşların kese duvarını tahriş ederek iltihap nadiren de kanser yapabilir diye ameliyat edilir
3-) Şeker hastalarında iltihap ihtimali çok yüksektir. İltihap olunca kese duvarı nekroze olup delinebilir diye ameliyat edilir
4-) Sık aralıkla safra kesesi iltihabı geçirenler ameliyat edilir
5-) Orak hücreli anemi gibi çocukluk çağında fark edilen safra kesesi taşları ameliyat edilir
6-) Safra kesesinde tek polip 10 mm olana kadar takip edilebilir ,Ama polip hızlı büyüyorsa bekletilmeden ameliyat edilir. Polip çok sayıda ise ameliyat edilir.
Safra Kesesi Ameliyatı ve Sonrası
Mesleği ilk öğrendiğimde kapalı ameliyat yoktu. içeride küçük bir ameliyat yapmak için hastanın karnını kocaman açıyorduk. İçerideki ameliyat 15 dakika sürerken hastayı açıp kapatmak 1 saat sürüyor.
Çok şükür kapalı (laparoskopik) ameliyat çıktı. Tam benlik deyip Türkiye’de ilk öğrenenlerden oldum bu ameliyatı çok sevdiğimden laparoskopik ameliyatta kullanılan bir alet yapıp patent aldım. Tecrübem artığından (25 yıldır yapıyorum) il il dolaşıp bilmeyen meslektaşlarıma da laparoskopik ameliyatı öğrettim.
İyi ki safra kesesi için laparoskopik ameliyat var, Estetik, kolay, kısa süren, ağrısız, kısa sürede iş başı yapabileceğiniz harika bir yöntem. Eliniz alıştığında 15 dakikada bile yapılıyor. Hastayı doğru zamanda ameliyata aldığınızda açık ameliyata dönme ihtimali çok az.
Göbek deliğinden 10 mm bir kamera ile giriyor karnı gazla doldurup 2 tane 5mm delikten çalışma aletleri ile ameliyat yapılıyor. Hasta kısa sürede taburcu ediliyor (genellikle 24 saat sonra). Çok iltihaplı vakalarda aletler içerideki dokuları tam kavrayamazsa yani teknik nedenlerden nadirde olsa açık ameliyata döneriz.
Bu ihtimali azaltmak için iltihap başladığında ilk 48-72 saat içinde ultrason yapıp uygunsa veya 6 hafta bekleyip ultrason yaptırıp uygunsa ameliyat yapılmalıdır.