Makattan kan gelmesinin (hematokezi, hematochezia) nedenlerini başlıklarla şöyle sıralayabiliriz (1)
- Hemoroid (basur), en sık görülen sebeptir
- Bölge kanserleri, en tehlikeli sebeptir
- Makat çatlağı (anal fissür), en fazla acı ve ağrı olan nedendir
Daha az kanamaya neden olan hastalıklar
- Kondilom (anogenital siğil)
- Fistül
- Ragad (sıyrılma)
- Mayasıl
Makattan Kanama Yapan Hastalıklarda Kanama Nasıl Görülür?
Basur Kanaması
Basur memesinin yüzeyi mukoza denilen ince bir zarla örtülüdür. Dudak yüzeyinden daha zariftir. Basuru örten deri dışkının sert olması, aşırı ıkınma gibi sebeplerle tahriş olursa veya sıyrılırsa en zayıf noktadaki damar açılır ve kan gelir.
Temel sorun basur olmakla birlikte mukozadaki zayıflama başlatıcı faktör olur. Her basur kanamaz, basurun derecesi ile kanaması paralel değildir. 4. Derece olup kanamazken 1. Dereceyken kanayabilir. Dışkılama esnasında başlar, ıkınınca fışkırır şekle gelir ve hasta ıkındığı sürece kanamaya devam eder. Halk arasında yaygın inanış “kirli kanı akıtmak iyidir” tamamen yanlış bir düşüncedir ve fark edildiği anda ıkınmayı bırakıp ayağa kalkılmalıdır. Ayağa kalkıldığı anda makat kaslarının kasılmasıyla kanama durur. Lazer, RBL veya uygun ameliyatlarla hemoroidin tedavisi yapılmalıdır (2)
Durmayan Basur Kanaması
Basur memesinin üzerindeki tahriş alanı, delik ya da yırtılma kabızlığın engellenmesi ve tuvalette fazla ıkınılmazsa genellikle kendiliğinden iyileşir ve kanaması da durur. Ancak hasta kabızlığını çözmezse, dışkılarken fazla ıkınırsa, “kanarsa rahatlarım” yanlış düşüncesiyle tuvalette daha fazla oturursa kanaması durmaz ve tehlikeli düzeylerde kan kaybına neden olabilir. Kabızlık engellenmesine, tuvalette 1 dakikadan fazla kalınmamasına rağmen devam ediyorsa mutlaka proktoloji uzmanıyla görüşüp tedavi olunmalıdır.
Kanser Kanaması
Bölge kanserlerinden anüs kanseri çok seyrek görülür, rektum denilen kalın bağırsağın son kesimindeki kanserler daha sık görülür ve kanaması basur kanamasına çok benzer. Kanser bir tür yaradır, bu bölgedeki kanserler yanardağ ağzı gibi yani kratere benzer yapıdadır. Kraterin ortası ve kenarları kanser dokusundan oluşur. Kanserli doku normal dokudan çok dayanıksız ve frajildir, üstünü kaplayan deri benzeri olmadığı için dışkının basit sürtünmesi bile kanamaya sebep olur. Hemoroidin aksine hastalık ilerledikçe kanaması da artar (3).
Bölge kanamalarının en hayati önemi olan hastalıktır. Tedavisi geciktirildikçe ölüm riski artar, yine anüse yakın bir yerdeyse tedavisi geciktirildiği ölçüde bağırsağın karna bağlanma yani anüsün tamamen alınma ihtimali artar. Bu yüksek önemi olan riskleri yaşamamak için mümkün olduğunca erken teşhis konacak şekilde dikkatli olunmalıdır.
Makat Çatlağı Kanaması
Anüs bölgesinin en acılı hastalığıdır, makatı cam çiziyormuş şeklinde acı ve dışkılamadan sonra saatlerce kasılma ağrısı olur. Kanama basura kıyasla daha azdır, şiddetli değildir (4) ve daha çok tuvalet kağıdına bulaşma şeklindedir, erken dönemde görülür hastalık müzminleştikçe kanaması da kendiliğinden azalır ya da tamamen durur. Anuflex Merhem makat çatlağına özel geliştirilmiş bir ilaçtır, doğru şekilde kullanılırsa büyük ihtimalle ameliyata gerek kalmadan iyileşir.
Sert bir dışkıyla anüsün derisi bir yerden yırtılır, kabızlık engellenmezse haftalar içinde müzminleşir.
Anüste Siğil
Siğil karnabahar gibi deriden kabarık çıkıntılardır, yüzeyi deriden daha dayanıksız virüsle oluşan bir tabakayla kaplıdır. Normalde kanamaya sebep olmaz ama siğilin ilerlediği hastalarda çıkıntıların kopması, ezilmesi ya da kaşınırken tahriş olmasıyla kanayabilir.
Siğil virüsle olan bulaşıcı bir hastalık olduğu için tedavisi geciktirilmemelidir.
Fistül
Anüse yakın yerde bağırsakla deri arasında ikinci bire kanal olması durumudur. Genellikle bölgede oluşan apseden sonra gelişir ve tedavisi yapılana kadar cerahat gibi iltihap akar. İltihap akan noktada gelişen iyileşme dokusu dayanıksız olduğu için kıyafet sürtünmesi veya kaşımakla tahriş olup kanayabilir. En sık belirtisi akıntıdır.
Ragad
İç yüzeyde erozyon gibi sıyrılma vardır. Katı bir dışkı çıkarırken, tuvalet kağıdını sert ve çok kullanmakla veya sert kaşımakla anüs derisinde sıyrılma olur ve tuvalet kağıdına bulaşır tarzda kan görülür. Ragad yüzeysel bir sıyrılmadır, kabızlık düzeltildiğinde büyük ihtimalle kendiliğinden geçer. Sık tekrarlıyorsa veya kendiliğinden düzelmiyorsa Kutalin Krem kullanılarak 2 günde iyileşmesi sağlanabilir.
Mayasıl
Diğer adı anal dermatittir. Alerji tarzında bir deri hastalığıdır. Aşırı kaşınma vardır. Derideki alerji benzeri reaksiyon sebebiyle deri çok dayanıksızlaşır. Dayanıksız deri kaşındığında iç çamaşıra bulaşan şekilde kanar. Mayasıl düzeldiğinde kendiliğinden geçer. Mayasıl tedavisine özel geliştirilmiş tek ilaç Pruzon Merhemdir.
Çok Seyrek Kanama Sebepleri
- Rektum tüberkülozu (veremi) (5)
- Rektum hemanjiomu (damar tümörü) (6)
- Polipler
- Crohn hastalığı
Makattan Peçeteye Taze Kan Gelmesi Tehlikeli mi?
Dışkıyla karışık gelen veya damlama şeklinde olan kanamalar kadar riskli olma ihtimali olmasa da seyrek görülen anüs kanserinin ilk belirtisi iç çamaşıra veya peçeteye bulaşan kandır. Anüs kanseri çok seyrek görülse de akılda bulunmalı ve tedbirli davranıp muayene olunmalıdır.
Peçetede kan olması daha çok anal fissürde görülür, daha seyrek olarak fistül, siğil, ragad ve mayasılda da görülebilir.
Makattan Kan Gelmesi Hangi Doktor / Bölüm Bakar?
Akla ilk genel cerrahi uzmanı gelir ve genel olarak konuya hakimdirler. Proktoloji uzmanları genel cerrahi uzmanlığının üstüne makat bölgesi hastalıklarına yoğunlaşan uzmanlar olduğu için konunun asıl uzmanları proktoloji uzmanlarıdır.
Sindirim sisteminin dahili hastalıklarına bakan dahiliye uzmanları ve gastroenterologlar da bakmaya çalışsalar da uzmanlık eğitiminde bu grup hasta görmedikleri için bilgileri ve tecrübeleri sınırlıdır.
Makatında kanaması olan proktoloji uzmanına muayene olmalı ve kesinlikle anoskop yaptırmalıdır, yaşadığı yerde proktoloji uzmanı yoksa genel cerrahi uzmanına muayene olmalı ama mutlaka anoskop yapmasını talep etmelidir.
Makat Kanamasına Bitkisel Çözüm
Lütfen bu başlığı sonuna kadar okumadan fikir geliştirmeyin.
İnternette araştırma yaparken karşınıza sıkça
Kesin çözüm
%100 tedavi
Bir daha asla tekrarlamaz
en iyi kür
En etkili kür
Gibi gerçekle, bilimsellikle, akılla, mantıkla izahı olmayan abartılı iddialar görebilirsiniz ve bu iddiaların devamında
Dereotu kürü
Hurma
Çobançantası kürü
Şeftali, kayısı
patlıcan sapı kürü
Kişniş tohumu
Pırasa
Aloe vera
Yaban mersini
Gibi onlarca bitki, bitkisel tedavi ve bitkisel kür görebilirsiniz.
Emin olun bunları önerenlerin neredeyse hiçbiri hayatlarının hiçbir döneminde basur görmemiştir, basur teşhisi koymamıştır ve basurun nasıl olduğu konusunda bilimsel tek kitap bile okumamıştır. Aslında konunun cahili olan bu insanların önerdiği bu gibi önerilerle vakit kaybetmek sizin için çok hayati öneme haiz olabilir. Siz siz olun bilimin ışığından uzaklaşmayın. Unutmayın bilim size yüzlerce yıllık ve milyonlarca insan üzerinde uygulanmış ve olumlu sonuçları istatistiki olarak ortaya konmuş tedavi yöntemlerini önerir.
Makattan Kan Gelmesi Nasıl Geçer?
Kanamanın kanser gibi ciddi sebeple de olabileceğini akıldan çıkarmadan mutlaka muayene ve gerekli ileri tetkikleri yaptırarak kesin teşhis konmalı ve sebebe yönelik tedavi planlanmalıdır.
Bu süre zarfında şunlar kanamayı azaltabilir veya durdurabilir
- Kabızlık kesinlikle engellenmelidir
- Dışkılama ihtiyacı iyice belirginleştiğinde tuvalete gidilmelidir
- Dışkılarken fazla ıkınılmamalıdır
- Kan görüldüğü anda dışkılama bitmemiş bile olsa kalkılmalıdır
- Kan olmasa bile dışkının ilk kısmı çıkarılmalı daha fazla varmış hissi olsa dahi daha fazla çıkarmak için beklememeli ve tuvaletten çıkılmalıdır.
- Mümkün olduğunca seyrek tuvalete gidilmelidir.
- Tuvalette 1 dakikadan fazla vakit kaybedilmemelidir.
- Ikınmaya neden olabileceğinden bu dönemde fazla acı tüketilmemelidir.
Makat Kanaması İle Alakalı Sık Sorulan Sorular
Hamilelikte Makattan Kan Gelmesi Neden Olur?
Bebeğin karın bölgesinden geçen toplar damarlara baskı yapması sebebiyle anüs bölgesi toplar damarlarında basınç artışı olur, basur veya çatlak varsa hamilelik döneminde kanama riski artar.
Gebelik sonlandıktan sonra genellikle kendiliğinden geçer. Hamilelik döneminde sindirim sistemi alışkanlıklarında değişim ve sıkça kabızlık sorunu olur, kabızlık kanamaya neden olabilen bir sorundur. Hamileliğe özel bir sebep yoktur.
Çocuğun Makatından Kan Gelmesi Neden Olur?
Çocuklarda basur olmaz, olamaz. Çocukta makat kanaması varsa çatlak olabileceği düşünülür. Kabızlık sonucu ortaya çıkar, kronikleşemeden genellikle diyet düzenlenince kendiliğinden ya da Anuflex Merhem kullanımıyla geçer. Anuflex yerine Anestol Merhem de kullanılabilir.
Makattan Fışkırır Gibi Kan Gelmesinin Sebebi Nedir?
Basur kanaması düşündürür ancak normal şartlarda basurdan fışkırır gibi kan gelmez ancak az da olsa kanarken hasta aşırı ıkınırsa etrafa sıçrayacak kadar basınçlı yani fışkırır tarzda kanayabilir. Basurun kendisi tehlikeli olmasa da bu şekilde kan kaybı kansızlıkla ilgili olarak hayati tehlike yaratabilir. Kan görülürse dışkı bitmemiş hissi olsa da daha fazla ıkınmadan hatta oturulmadan tuvalet bitirilmelidir.
Adet Döneminde Makattan Kan Gelmesinin Sebebi Nedir?
Çok seyrek görülen bir sorundur. Endometriozis denilen hastalık akla gelir. Endometriozis rahmin iç yüzünü örten, her ay adet kanamasını oluşturan, endometrium denilen yapının anüs bölgesinde de oluşması sorunudur.
Bunun dışında herkeste olabilen basurun tesadüfen adet döneminde de kanayabileceği akla gelir ve anoskop muayenesiyle netleştirilir.
Dışkıda kanama görülmesi
Dışkıda kanamanın bir çok sebebi vardır sebebe göre kanamanın şekli de farklı olur. Kanama olmasının nedeni makat veya bağırsağın koruyucu tabakası yani derisinin (mukoza) yaralanması, çizilmesi ve kanserde olduğu gibi yeni tümör oluşumu da kanayabilir.
Dışkıda kan görüldüğünde şu hastalıklar akla gelmelidir; hemoroid, fissür, kanser, fistül, kolitis ülseroza, polip (et beni benzeri çıkıntı), kondilom.
Hastalıklara göre kanama tarzı genellikle şöyledir
Hemoroid kanaması; ıkınmaya bağlı olarak delik oluşur ve fışkırır tarzda kanama olur, fazla ıkınmazsa damlama şeklinde olur. Kan taze ve kırmızıdır.
Fissür kanaması; daha çok peçeteye sürtünme şeklindedir, kısmen dışkıya bulaşık şekilde olur. Taze kırmızı renklidir.
Kanser kanaması; genellikle dışkıya bulaşık şekildedir, beklemiş kan olduğu için koru renkli veya vişne çürüğü rengindedir, damlama şeklinde olmaz. 8 – 10 cm ve daha yıukarıdan olan kanamalar pıhtı gibidir, hastalar bazen bunu “ciğer parçası gibi” şeklinde tarif eder.
Referanslar:
1- Segal, W. N., Greenberg, P. D., Rockey, D. C., Cello, J. P., & McQuaid, K. R. (1998). The outpatient evaluation of hematochezia. The American journal of gastroenterology, 93(2), 179-182.
2- Miura-Jutabha, C., & Jensen, D. M. (2001). Current medical, anoscopic, endoscopic, and surgical treatments for bleeding internal hemorrhoids. Techniques in Gastrointestinal Endoscopy, 3(4), 199-205.
3- Jeong, H. M., Bang, C. S., & Baik, G. H. (2021). Hematochezia in Patient with Rectal Tumor: Consideration of Various Diagnostic Possibilities. Clinical Endoscopy, 54(6), 939-941.
4- Sarıcı, İ. Ş. (2018). Is a Colonoscopic Evaluation Required in Young Adult Patients with Intermittent Hematochezia?. Haseki Tip Bulteni, 56(3), 197.
5- Sotoudehmanesh, R., Sotoudeh, M., & Soltani-Yekta, S. (2007). Rectal tuberculosis mimicking rectal cancer. Govaresh, 12(3), 205-207.
6- Vitor, S., Oliveira Ferreira, A., Lopes, J., & Velosa, J. (2016). Hemangioma of the rectum: how misleading can hematochezia be?. Revista Española de Enfermedades Digestivas, 108(8), 500-501.
